Eguberri gaua

Eneko Bidegain

Badauka tradizioa, aspaldiko testu eta kantuetan ageri den bezala, «gabon» edo «gabon gaua» hitzak. Ipar Euskal Herrian arrotz egiten zaigu, nahiz eta ongi asko jakin Hego Euskal Herrian hala erabiltzen dela, handik zabaltzen diren hedabideetatik heltzen zaigulako hitz hori urtero. Iparraldean, «Eguberri gaua» erraten zaio, eta elizako kantuek ere hala diote «Oi Eguberri gaua, bozkariozko gaua…».

Nola erraten diote inguruko beste hizkuntzetan?

  • Gazteleraz: Nochebuena (gau ona)
  • Alemanez: Heiliger Abend (arrats santua)
  • Ingelesez: Christmas Eve (eguberri bezpera)
  • Frantsesez: Veille de Noël (eguberri bezpera)
  • Galizieraz: Noiteboa (gau ona)
  • Italieraz: Vigilia di Natale (eguberri bezpera)
  • Katalanez: Nit de Nadal (eguberri gaua)
  • Portugesez: Véspera de Natal (eguberri bezpera)

Eta abenduaren 31ko gauari nola erraten diogu? Iparraldean, betidanik entzun dut «Urtats gaua», Hegoaldean «Gabon zahar gaua» entzun dut maiz.

  • Gazteleraz: Nochevieja (gau zaharra)
  • Frantsesez: Nuit de la Saint-Sylvestre
  • Alemanez: Silvester
  • Galizieraz: Véspera de ano (urte bezpera)
  • Ingelesez: New Year’s Eve (urte berri bezpera)
  • Katalanez: Nit de cap d’any
  • Portugesez: Noite de São Silvestre edo Véspera de Ano-Novo
Eguberri ez da beste hizkuntzetan ageri, denek «natibitatea» edo sortzea dutelako erroan, eta euskarak ez. Urtats-ek ez du aipatzen urte «berria», baizik eta urtearen hastapena; hori ere berezia.