Koro Garmendia Iartza
Sortu al zaizue inoiz euskarazko esaldietan hitzei azentu-marka jartzeko tentazioa? Tildea, bai. Irakurleari indarra zehazki non jarri behar duen adierazteko.
Euskaraz mintzatzeko moduak asko dira; hain da zabal bere txikitasun horretan gure Euskal Herria! Mintzaera horietako askotxo dira zuzenak. Hitzei doinua emateko orduan, aukera batzuk ere badira tartean. Euskarak berezko dituen tonu eta ahoskerak, seguruenera, eraldatzen joaten dira denborarekin, baina ez dut uste aldaera guztiak direnik egokiak. Erdaren eragina, ohi bezala, handia da oso. Bilakaera horretan, faktoreak faktore, hitz batzuk berezko ez duten moduan erabiltzen ari garela iruditzen zait; erabiliaren erabiliaz, zabaltzen joaten dira, eta, azkenerako, normaltasunaren babesa jasotzen dute.
Euskararik ez dakitenei euskaraz irakurri beharra egokitzen zaienean, luzatzen zaizkien testuetan, azentu-marka jarri ohi zaie euskarazko hitzei, euskara txukun samarra egin dezaten entzuleen aurrean. Bada, tentagarria iruditzen zait ohitura hori beste esparru batzuetara zabaltzeko ekimena bultzatzea… Hasteko eta behin, nik neuk hitzak ondo erabiltzen ikas dezadan, izaten baitut zalantzarik. Nola behar du: bénetan ala benétan? Onéspen ala ónespen? Abizenekin eta leku-izenekin, beste horrenbeste… Mendizábal beharrean, Mendízabál behar duela iruditzen zait, eta Tolosaldéa beharrean Tolósaldeá.
Ez da gai sinplea, baina bai interesgarria, nire ustez.
31 eskutik 