Castillo Suarez
Hemen bertan idatzi nuen artikuluaren harira, Susa argitaletxeko Josu Landak Lur bat zure minari liburuaren ale bat bidali zidan etxera eta alaitu zidan arratsaldea. Liburua berriz irakurtzen ari nintzen bitartean Altsasuko supermekatu handi baten parkinera joan zitzaizkidan burua eta bihotza. Bertan zeuden, nire zain, Joakin Balentzia eta Joxemigel Bidador. Elkarrekin joan ginen Loiuko aireportura, biderik luzeenetik. Joxemigelek maite zituen biderik luzeenak, eta harrezkero handik joaten naiz ni ere hegaldi bat hartu behar dudan bakoitzean. Galizian egon ginen egun batzuetan euskal idazle talde bat, paisaiari buruzko Galeusca batean. Loiutik Mondoñedora joan zitzaikidan bihotza eta burua. Bertan eman zuen Xabier Gantzarainek hitzaldi bat: Maitetasunaren koordenadak. Hitzaldi zoragarri hartan, bestek beste, Lur bat zure minari liburua aipatu zuen. Izan ere, bere etxean hainbestetan entzundako maitetasun hitza aipatzen zen liburu hartan. Bakardade linguistikoaz aritu zen, hiltzera kondenatuta dauden hitzez, eta liburu hartako poemetako bat irakurri zigun:
Koordenadak Almitza hazten den lekuetan bizi gintezke Inoren saihetseko burdinen artean sartu eta itotakoei arnasa nola hozten zaien ikasi Ibaiko sunda dute begiok eskuok urriko zeru bat bezala aldatzen gara Berariaz dagoz aireportuak gugandik hain urrin laino itsuaz haruntzago Ibaiko sunda du saminak ere, ibaitu egiten da oroimena zauriak ibaitu Eta bakeak urpetu gabeko lurrotan elkar maitatzera egiten dugu Alboan zaitudan egiaztatu koordenadak berritu Eta atzokoan loak non lotu gintuen idazten dut Idazten dizut jakitearren arrotz ez garen lekuan atzerritar garen Urondoan pausatu garen orea lotan bezala ala abantean igaro gehiengoz bozkatu galernen peko Erbeste ederra dateke zure bihotza urre gorrizko kaserna Baina lurmendatu ezinezko talaiak ditu gure maitetasunak Baimendu gabeko eremuak ahora ekartzeko gaitzak diren izenak Haitzen gandorrak bezalakoak jitoak daramanarentzat Orduan libre ez garela aitortzen diogu elkarri Zerbait hiltzen zaigula barruan eta bizi ez gintezkeen herriak habitatzen ditugu Jose Luis Otamendi: Lur bat zure minari (Susa, 1995) |
Azaldu ezin dudan bulkada baten ondorioz erabili izan dut maitetasun hitza nire liburuetan; erabili ditut polderra zein almitza —edo albitza—, denak ere Lur bat zure minari liburutik ateratakoak. Gantzarainek hitzaldi hartan aitortu zigun maite duena erakusteko idazten duela, eta maita dezaten ere bai. Eta beharbada idazten ari garenean eta erabiliko ditugun hitzak hautatzen ditugunean gure unibertso literarioaren koordenadak ezarri nahian ari gara, maite dugunagatik maite gaituztelako gu ere.
Azken lurra Inondik errenditzen ez den ura da gure maitetasuna Zoratu egiten da Hegazkinak islatzen ditu Teilapeak iluntzen akorduetara amarratuta Egitate mingarri anitz eman da ontzat Etxeratze hitsen durundioa inongoa izatekotan Eta minbizia aukeran Zein erdi arotatik zein bestiariotatik irten du gure maitetasunak Itutez jota hiltzeko ginoan den zeruak Geure burua beste etsairik onesten ez duen lurra Jendea batera bizitzen maitasun froga beraren hegian Minutu berean lurmutur berean Gure maitetasunak ez daki Ez daki hegan Ez da kalatxori Darabiltzan orratzek bestelako iparrak dituzte xerka Itsasgorak ekarriko ez dizkigun iheslariak Itsasbeheran utziko ez dugun edertasuna Hau da agin ziezaguketen azken zerua Ez dago inor ebakuatzerik Hildakoak ohean direla abandonatu ditugu etxeak Hipermerkatuetako aparkalekuak dauzkagu igandeetan elkar maitatzeko Hegazkinak teilapeak eta itoak estu amarratuta Zu ez zaitut abandonatuko Azken ordutan ez da bonbarik lehertu baina ez da heldu bakea Jose Luis Otamendi: Lur bat zure minari (Susa, 1995) |