Itziar Diez de Ultzurrun Sagalà
Gaur egun, ezinezkoa irudituko litzaiguke hizkuntza-baliabide digitalik gabe itzultzea. Funtsezkoak bilakatu zaizkigu, gure lana hobeki eta azkarrago egiten laguntzen digute eta. Niri, nola ez, zoragarria iruditzen zait Euskalbarrek dituen baliabideak oro klik batean izatea eskura. Zoragarria, OLI tresnak erabiltzea, eta corpusetara eta itzultzaile neuronaletara jo ahal izatea… eta, halere, noizbehinka, paperaren hutsa sumatzen dut, oso gogoko baititut eskuztatzen eta tolesten, azpimarratzen eta zirriborratzen ahal diren baliabideak. Adin kontua ote?
Hau ez da XX. mendera itzultzeko minaz idatziriko ariketa nostalgikoa, baina bada, ordea, digitalizazioak aldarazi dizkigun lan-moduez mintzatzeko saioa. Gure itzulpen atalean, adibidez, zuzenketak ere pantailetan egiten ditugu orain. Itzulpena bukatutakoan, zuzentzaileari igortzen diogu, formatu digitalean, eta hark oharrekin eta zuzenketekin itzultzen guri. Bukatu dira garai batean maiz izaten genituen binakako “bilera” haiek, zeinetan zuzentzaileak, itzultzailearen ondoan jarrita, banan-banan azaltzen zion bere zuzenketen eta proposamenen funtsa. Paperen hutsaz gain, elkarrizketa haien hutsa ere sumatzen dut noizbehinka, haien bidez ikasi baitut itzultzeaz dakidantxoaren gehiena, nik baino aunitzez gehiago zekiten lankide eskarmentu handikoengandik ikasi ere.
Nire sentimendu horri oinarri serioago eta sendoagoren bat eman nahian, sarean ibili naiz paperen onuren alde hausnartzen lagunduko didaten baliabide digitalen bila (ene!) eta, halako batean, webgune batean irakurri dut ezen, ikerketa batzuen arabera, paperean irakurtzen dugunean errazago ulertzen dugula, batik bat arreta handiagoz irakurri beharreko testuak badira edo azkar irakurri beharra badugu. Ez dakit zer iruditzen zaizuen zuei, baina niri ez zait argudio txarra iruditzen gure egunerokoan paperari toki gehixeago egiten hasteko berriz…
Bestalde, uste dut batzuetan ahantzi egiten zaigula baliabide digitalak, zein ere diren zoragarriak, baliabideak baizik ez direla, bitarteko hutsak, eta hizkuntza-baliabide guzti-guztiak ere ez daudela Interneten. Uste dut sarean ez dauden material horietan ere badugula zer ikasia, gure hizkuntza-baliabideen sorta ugaritzen lagun diezagukeela idazle on baten liburua plazer hutsez eta patxadaz irakurtzeak ere: itzultzaileok gero eta hobeak izan beharko baitugu, itzultzaile neuronalek eta adimen artifizialeko beste aplikazioek baino gehiago jakin beharko dugu, haiek proposatuko dizkiguten emaitzak egokiak (edo egokienak) diren bereizteko.
Hala, bada, testu hau bukatu eta ordenagailua itzali bezain laster, udaberriko egun paregabe hau probestuko dut Takonerako lorategietara joateko, bizpahiru txandrio goxo ―ez Uxue Reyk aipaturiko horietarik, baizik Beatriz edota Donezar gozotegietan egiten dituztenetarik― eta liburu on bat hartuta, arratsalde-pasa egiteko han, itzalpean, hostoen azpian eta orriak eskuetan.
31 eskutik 