Maitane Uriarte Atxikallende
Duela urtebete pasatxo, Espainiako kongresuan estatuko hizkuntza koofizialetan aritzeko aukera eskaintzen hasi zirenean, euskararekin lan egiten dugun interpreteok poz handiz hartu genuen lan-aukera berria. Betidanik funtsezko eskubidea izan behar zukeen hori errealitate bihurtu zen azkenean, eta aurrerantzean Madrilen gure beharra izango zutelakoan, antolatzen hasi ginen.
Alabaina, espero ez genuen zerbait ere gertatu zitzaigun: hizkuntza-koofizialetako interpretazio-zerbitzua martxan jartzea garesti atera behar zen, eta alderdi politiko batzuetako kideei ez zitzaien ideia gustatu. Eskubidea zen, bai, baina dirua tartean dagoenean… eskubidea pribilegio-zantzuz mozorrotzen dute batzuek. Hedabideetan segituan agertu ziren interpretazio-zerbitzuaren kostuari buruzko artikuluak eta irratian elkarrizketak egiteko ere deitu gintuzten, guri zein gainerako hizkuntza koofizialetan diharduten lankideei, eta kasu batzuetan hedabideen asmoa ez zen informazio fidagarria ematea, kontua gehiago nahastea baizik. Horixe pentsatu nuen nik, behintzat. Interpreteak garesti ateratzen ginela, diru publikoz ordaindu beharreko kostua handiegia zela, gauza garrantzitsuagoak ordaindu beharra zegoela… Eskubidea pribilegio bihurtuta, beste behin.
Behin interpretazio-zerbitzua martxan jarrita, alderdi politiko batzuek uko egin zioten entzungailuak janzteari eta, beste behin, arma politiko bihurtu zuten interpretazioa, Espainiako gobernuaren eta beste alderdi politiko batzuen aurka egiteko. Eta gu, erdi-erdian.
Esan beharra dut interpretea aitzakia modura erabiltzearen kontu hori ez dela berria, erakunde publikoetan sentitu izan baitugu noiz edo noiz. Udal bateko osoko bilkuran, esate baterako, politikari bat izugarrizko astakeriak esaten hasi zen, eta nik, ba, horiek ere itzuli behar. Itzulpena eman ostean, mezuaren hartzaile ziren gainerako politikariak zeharo asaldatu ziren eta izugarrizko iskanbila sortu zen. Politikariari erantzun ziotenean, lehenengo horrek berak horrelakorik esan ez zuela eta interpreteak gaizki itzuli zuela esan zuen. Imajinatu nire aurpegia, kabinan. Negargura, amorrua… nik ere ez dakit momentu horretan sentitutakoa deskribatzen.
Denborarekin gertatu izan zaizkit antzekoak, eta amorrua ematen dit, bai, baina horrelakoetarako badakit saioak grabatu egiten direla eta jatorrizko hizkuntzan esandakoa jasota geratzen dela, interpretearen lana zalantzan jartzen dutenerako.
Interpreteok bitartekari xume gisa dugu geure burua, eta, euskararen kasuan, hizkuntza-eskubidea bermatzeko eragile gara, baina ikusi duzue batzuentzat konfrontaziorako tresna baliagarria garela, hots, arma politiko baliagarria.
31 eskutik 